Co zrobić gdy grzejnik grzeje do połowy?

Zimny grzejnik

 

Nastały chłodniejsze dni i nagle okazuje się, że Twój grzejnik grzeje tylko do połowy. Góra jest przyjemnie ciepła, a dół ... zupełnie zimny? Od razu pojawia się pytanie: co jest nie tak? Pierwsze co przychodzi na myśl - i często jest to właściwa diagnoza - to zapowietrzony grzejnik. To jeden z najczęstszych problemów w sezonie grzewczym, zwłaszcza w blokach i starszych instalacjach.

Czy to powód do paniki? Nie, ale warto wiedzieć, że grzejnik, który nie pracuje w pełni, nie tylko gorzej ogrzewa pomieszczenie, ale też sprawia, że instalacja działa mniej wydajnie. W ten prosty sposób może podnieść rachunki za ogrzewanie. Dlatego dobrze jest wiedzieć, jak go odpowietrzyć i czego unikać, żeby taka sytuacja nie powtarzała.

 

Najważniejsze informacje w skrócie

• Zimny dół grzejnika najczęściej oznacza zapowietrzenie instalacji.
• Odpowietrzanie trwa zwykle 2-3 minuty i można je wykonać samodzielnie.
• Stare żeliwne kaloryfery bez zaworu można odpowietrzyć przez śrubunek.
• Automatyczne odpowietrzniki zmniejszają ryzyko ponownego zapowietrzania.
• Zbyt częste dolewanie wody do instalacji zwiększa ilość powietrza w grzejnikach

 

Grzejnik a kaloryfer

Na co dzień większość osób używa tych dwóch słów zamiennie - "grzejnik" i "kaloryfer". Czy to dokładnie to samo? Nie do końca.

Kaloryfer to nazwa, która mocno zakorzeniła się w języku w czasach PRL. Kojarzysz zapewne ciężkie, żeliwne segmenty w blokach - właśnie to był klasyczny kaloryfer. Długo się nagrzewał, ale też długo oddawał ciepło. Taki model potrafił trzymać temperaturę godzinami, nawet gdy piec już nie pracował.

Grzejnik to pojęcie szersze. Obejmuje zarówno nowoczesne grzejniki stalowe płytowe, jak i aluminiowe czy dekoracyjne. One są lżejsze, szybsze w działaniu i dużo łatwiej je dopasować do wyglądu mieszkania. Dziś w sklepach usłyszysz raczej "grzejnik łazienkowy" niż "kaloryfer łazienkowy".

Czy to w ogóle znaczenie? Teoretycznie tak bo, gdy grzejnik grzeje tylko do połowy, przyczyna i sposób rozwiązania problemu mogą zależeć właśnie od typu urządzenia. W starych kaloryferach odpowietrzanie wygląda inaczej niż w cienkich płytowych grzejnikach. W jednym przypadku odkręcisz mały zaworek i gotowe, w innym trzeba jeszcze sprawdzić ciśnienie w instalacji albo regulację zaworu termostatycznego.

Można to porównać do samochodów. Stary "maluch" i nowoczesne auto klasy premium - oba mają kierownicę i pedały, ale obsługa i serwis różnią się diametralnie. Tak samo tutaj: nazwa bywa myląca, ale szczegóły mają znaczenie.

A jak to wygląda w Polsce? Tutaj nazwy stosuje się zamiennie i przeciętny użytkownik nie zwraca uwagi, czy mówi o grzejniku, czy o kaloryferze. Dla większości Polaków jedno i drugie to po prostu to samo urządzenie, które ma ogrzać mieszkanie.

 

Dlaczego grzejnik jest zimny na dole?

Zdarza się, że odkręcasz zawór, a grzejnik zamiast równomiernie grzać, jest ciepły tylko w górnej części. Dół pozostaje chłodny albo wręcz zimny. Dlaczego tak się dzieje? Powodów może być kilka.

Zapowietrzenie instalacji - najczęstszy winowajca. Pęcherze powietrza zatrzymują prawidłowy obieg wody. Ciepło gromadzi się na górze, a dół nie ma jak się nagrzać.

Zanieczyszczenia i osady - z biegiem lat w instalacji odkłada się kamień, rdza czy inne drobiny. Gdy nagromadzi się ich zbyt dużo, przepływ wody jest utrudniony, szczególnie w dolnych partiach.

Zbyt niskie ciśnienie w systemie - jeśli na kotle manometr pokazuje mniej niż 1 bar, woda nie ma siły, by krążyć prawidłowo. Grzejniki nagrzewają się wtedy tylko częściowo.

Problemy z zaworem lub regulacją - źle ustawiony albo uszkodzony zawór termostatyczny potrafi ograniczyć przepływ i efekt końcowy jest podobny - ciepło dociera tylko do góry.

Mini pytania i odpowiedzi

• Dlaczego dół zawsze robi się zimny, a nie góra?
  Bo powietrze zbiera się w górnej części grzejnika, wypychając wodę niżej. Woda ogrzewa górę, a dół pozostaje chłodny.
• Czy zimny dół oznacza awarię grzejnika?
  Nie zawsze. Najczęściej to tylko sygnał, że trzeba odpowietrzyć instalację lub podnieść ciśnienie w kotle.
• Czy taki grzejnik zużywa więcej energii?
  Tak. Musisz mocniej podkręcić ogrzewanie, żeby odczuć komfort, a to zwiększa rachunki.

 

Jak odpowietrzyć zimny grzejnik na dole?

Skoro już wiesz, że problemem najczęściej jest powietrze w instalacji, czas na działanie. Odpowietrzenie grzejnika nie jest trudne, ale warto robić to z głową.

Co będzie potrzebne do odpowietrzenia grzejnika?

• Mały kluczyk do odpowietrzania albo zwykły śrubokręt płaski.
• Mała miska lub kubek na wodę.
• Szmatka albo ręcznik (bo zawsze coś skapnie).

Jak odpowietrzać grzejnik?

• Sprawdź ciśnienie w instalacji - zanim zaczniesz, rzuć okiem na manometr przy kotle. Jeśli wskazuje mniej niż 1 bar, najpierw dolej wodę do instalacji, inaczej odpowietrzanie niewiele da.
• Zakręć termostat - ustaw zawór grzejnika na zero. Wtedy łatwiej uwolni się powietrze.
• Znajdź zaworek odpowietrzający - najczęściej jest u góry, z boku grzejnika. To mały otwór z kwadratową końcówką lub nacięciem pod śrubokręt.
• Podstaw naczynie - przyłóż kubek, a obok połóż szmatkę. Pierwsze krople często lecą pod ciśnieniem.
• Delikatnie odkręć zaworek - powoli, aż usłyszysz syk. To właśnie powietrze, które ucieka.
• Czekaj, aż zacznie lecieć woda - gdy zamiast powietrza popłynie równy strumień, zakręć zawór.
• Sprawdź ciśnienie ponownie - po odpowietrzaniu woda z instalacji nieco spada, więc znów spójrz na manometr. Jeśli trzeba, dolej wodę.

Odpowietrzanie najlepiej robić przy wyłączonym ogrzewaniu. Wtedy woda w grzejniku stoi i powietrze szybciej uchodzi.

Mini pytania i odpowiedzi

• Ile czasu trwa odpowietrzanie jednego grzejnika?
  Zwykle nie więcej niż 2-3 minuty.
• Czy odpowietrzać wszystkie grzejniki w domu?
  Tak, najlepiej po kolei, zaczynając od tych najbliżej kotła.
• Co zrobić, jeśli grzejnik dalej grzeje tylko do połowy?
  Sprawdź, czy instalacja nie ma zanieczyszczeń albo czy ciśnienie w kotle jest wystarczające.

 

Jak odpowietrzyć grzejnik/kaloryfer bez zaworu?

Bywa, że stajesz przed grzejnikiem i ... nie widzisz żadnego zaworka. Co wtedy? Czy taki grzejnik da się w ogóle odpowietrzyć? Odpowiedź: tak, ale w inny sposób.

Najczęściej problem dotyczy starych żeliwnych kaloryferów albo niektórych grzejników podłączonych w blokach. Zamiast zaworu odpowietrzającego, instalacja ma specjalne odpowietrzniki w innych miejscach - na pionach, przy rurach, czasem w piwnicy.

Metoda przez śrubunek

• Najpierw zakręć głowicę termostatyczną, żeby zamknąć dopływ ciepłej wody.
• Przygotuj ścierki albo ręcznik oraz miskę.
• Użyj klucza płaskiego i lekko poluzuj nakrętkę przy śrubunku. Jeśli jest mocno zaciśnięta, przytrzymaj zawór drugim kluczem.
• Gdy zacznie uchodzić powietrze, poczekaj chwilę.
• Kiedy zamiast powietrza poleci już tylko sama woda, dokręć nakrętkę. Za mocne dokręcanie może skończyć się uszkodzeniem i wyciekiem.

 

Jak zapobiegać ponownemu zapowietrzaniu grzejników?

Odpowietrzanie pomaga, ale problem potrafi wracać jak bumerang. Dlaczego? Bo powietrze w instalacji nie bierze się znikąd. Warto wiedzieć, co zrobić, żeby nie trzeba było co kilka tygodni biegać z kluczykiem do grzejnika.

Najczęstsze przyczyny powstawania powietrza w instalacji

• Nieszczelności - nawet mały przeciek na zaworze czy uszczelce sprawia, że instalacja zasysa powietrze.
• Zbyt niskie ciśnienie - jeśli kocioł pracuje przy 0,5 bara, to normalne, że woda nie krąży prawidłowo i pojawia się zapowietrzenie.
• Brak odpowietrznika automatycznego - starsze instalacje go nie mają, więc każde spuszczenie wody czy naprawa kończy się kieszeniami powietrza.
• Zbyt częste dolewanie wody - jeśli instalacja co chwilę wymaga uzupełniania, to znak, że coś jest nie tak (a każda dolewka to kolejne porcje powietrza).

Jak zapobiegać problemowi w praktyce?

• Regularnie kontroluj ciśnienie w instalacji - najlepszy zakres to zazwyczaj 1-1,5 bara (sprawdź w instrukcji swojego kotła).
• Raz na sezon spójrz na wszystkie zawory i połączenia. Jeśli widać ślady rdzy albo wilgoci, to sygnał, że instalacja może zasysać powietrze.
• Zastanów się nad montażem automatycznych odpowietrzników. To niewielkie urządzenia, które same wypuszczają powietrze z instalacji - bez Twojej ingerencji.
• Jeśli mieszkasz w bloku - nie wahaj się zgłaszać problemów do administracji. Czasem źródłem zapowietrzeń są źle ustawione zawory na pionach, a tego sam nie poprawisz.

Mini pytania i odpowiedzi

• Czy da się całkowicie wyeliminować zapowietrzanie?
  Nie zawsze. W starszych instalacjach powietrze może pojawiać się regularnie, ale odpowiednie ustawienie ciśnienia i automatyczne odpowietrzniki bardzo ograniczają problem.
• Czy częste odpowietrzanie szkodzi grzejnikowi?
  Nie, ale jeśli musisz to robić co kilka dni, to znak, że instalacja ma poważniejszy problem.
• Kiedy wezwać hydraulika?
  Gdy ciśnienie ciągle spada, a grzejniki zapowietrzają się masowo - to wskazuje na nieszczelność lub złe ustawienia całej instalacji.

 

FAQ - najczęściej zadawane pytania

Dlaczego grzejnik grzeje tylko do połowy?
Najczęściej powodem jest zapowietrzenie, ale winne bywa też zbyt niskie ciśnienie albo zanieczyszczenia.

Czy odpowietrzanie grzejnika jest trudne?
Nie, wystarczy kluczyk do odpowietrzania i kilka minut.

Ile kosztuje montaż zaworka odpowietrzającego?
To kilkadziesiąt złotych wraz z usługą hydraulika.

Czy odpowietrzać wszystkie grzejniki naraz?
Najlepiej robić to kolejno, zaczynając od najbliższych kotła.

Co zrobić, gdy grzejnik bez zaworu jest zimny?
Można odpowietrzyć go przez śrubunek albo zgłosić problem do administracji.

Jak często trzeba odpowietrzać grzejniki?
Zwykle raz na sezon, ale jeśli powietrze pojawia się częściej – instalacja może być nieszczelna.

Czy zapowietrzone grzejniki zużywają więcej energii?
Tak, bo pracują mniej wydajnie i trzeba mocniej podkręcać ogrzewanie.

Kiedy wezwać hydraulika?
Gdy odpowietrzanie nic nie daje albo ciśnienie w instalacji stale spada.

 

Zostań z nami na dłużej, inne artykuły też są ciekawe:

• Co zamiast płynu do płukania?
• Kolory desek do krojenia - czy mają znaczenie?
• Domowe sposoby na nieprzyjemny zapach w domu
• Jak powiesić wieniec na drzwiach bez wiercenia?
• Pralka w kuchni - za i przeciw