Jak przesadzać kwiaty doniczkowe?

Przesadzanie kwiatów

 

Rośliny doniczkowe mają swoje potrzeby. To nie tylko kwestia podlewania czy odpowiedniego oświetlenia, ale również ... przesadzania. Tak, ta czynność, której wielu unika z obawy przed uszkodzeniem korzeni albo zabrudzeniem całej kuchni, jest absolutnie niezbędna dla zdrowego rozwoju roślin. Wbrew pozorom wystarczy trochę wiedzy, cierpliwości i rękawiczki.

Dzięki regularnemu przesadzaniu zapewniasz swoim zielonym podopiecznym świeże podłoże, więcej przestrzeni do wzrostu i lepszy dostęp do składników odżywczych. A przecież właśnie na tym zależy każdemu, kto chce mieć piękne, bujne i zdrowe kwiaty w domu.

 No dobrze, ale kiedy najlepiej to robić? Jakie ziemie wybierać? Czy każda roślina wymaga tego samego podejścia? W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na te pytania.

 

Przesadzanie kwiatów - po co to robić?

Często kupując nową roślinę, cieszymy się jej wyglądem, ustawiamy ją w najbardziej reprezentacyjnym miejscu w mieszkaniu i ... zapominamy o niej na długie miesiące. A przecież nowa doniczka to nie tylko kwestia estetyki. Korzenie rośliny nieustannie rosną i z czasem zaczynają się zawijać, oplatać wokół siebie, a nawet wystawać przez otwory w doniczce. To znak, że roślina zaczyna się "dusić".

Co się dzieje, gdy kwiat nie jest przesadzany przez długi czas? Przede wszystkim spowalnia wzrost. Liście mogą blednąć, usychać na brzegach albo całkiem opadać. Ziemia w doniczce zbija się, traci strukturę i przestaje wchłaniać wodę tak, jak powinna. Co więcej, stare podłoże może być wypłukane z większości minerałów - a wtedy roślina "głoduje". Nawet jeśli ją nawozisz, to i tak nie przyniesie to takich efektów jak świeża ziemia i przestrzeń dla korzeni.

Jedna z ciekawostek, o których niewiele osób wie: niektóre rośliny wydzielają substancje chemiczne, które gromadzą się w ziemi i z czasem działają ... toksycznie na ich własny system korzeniowy. To rodzaj samoobrony, który w naturze ma sens (np. ogranicza konkurencję w glebie), ale w doniczce prowadzi do problemów. Przesadzając roślinę, pozbywasz się tych substancji.

 

Kiedy przesadzać kwiaty doniczkowe?

Większość roślin doniczkowych najlepiej przesadzać wczesną wiosną - od marca do końca maja. To moment, gdy dni stają się dłuższe, światła przybywa, a rośliny budzą się z zimowego spoczynku. Ich metabolizm przyspiesza, zaczynają wypuszczać nowe liście i pędy. To idealny czas, by dać im świeży start.

Oczywiście są wyjątki. Sukulenty i kaktusy, które zimą praktycznie nie rosną, warto przesadzać dopiero późną wiosną lub latem. Z kolei storczyki bywają bardziej kapryśne i najlepiej przesadzać je co 2-3 lata, niezależnie od pory roku, ale tylko wtedy, gdy korzenie już mocno przerosły doniczkę.

Jak poznać, że dana roślina wymaga przesadzenia? Oto kilka typowych objawów:

• korzenie wystają przez otwory w doniczce,
• ziemia wysycha podejrzanie szybko,
• liście żółkną mimo regularnego podlewania,
• roślina przestaje rosnąć, mimo że jest zdrowa,
• pojawił się biały, słony osad na powierzchni ziemi (to efekt nawozów).

Jeśli widzisz którykolwiek z tych znaków - nie czekaj. Lepiej działać zawczasu niż ratować umierającą roślinę.

 

Jak dobrać doniczkę i podłoże?

Zacznijmy od doniczki. Nowa doniczka powinna być o 2-4 cm szersza od poprzedniej. Zbyt duża może sprawić, że korzenie się "zgubią" i roślina skupi się bardziej na ich rozwoju niż na liściach. Zbyt mała - wiadomo, nie rozwiąże problemu.

Ważne, żeby doniczka miała otwory odpływowe. Zbyt długo stojąca woda na dnie to prosta droga do gnicia korzeni. Jeśli chcesz używać osłonki (czyli dekoracyjnego pojemnika bez dziur), to wstaw tam zwykłą doniczkę z otworami i wyciągaj ją, gdy podlewasz.

Co z ziemią? Tu nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania. Rośliny mają różne wymagania. Na przykład:

• zielistka, monstera czy skrzydłokwiat będą wdzięczne za ziemię uniwersalną z dodatkiem perlitu,
• sukulenty i kaktusy potrzebują mieszanki przepuszczalnej, z dużym udziałem piasku lub drobnego żwiru,
• storczyki wymagają specjalnego podłoża – kory, włókna kokosowego i chipsów keramzytowych.

Warto też pomyśleć o drenażu. Na dno doniczki wsyp warstwę keramzytu, potłuczonych glinianych doniczek albo żwiru - to ochroni korzenie przed nadmiarem wody.

 

Jak przesadzać kwiaty doniczkowe?

Zanim zaczniesz, przygotuj wszystko, czego potrzebujesz: nową doniczkę, ziemię, łopatkę, nożyczki ogrodnicze, rękawiczki i trochę gazet lub folii, żeby nie nabrudzić na całym stole.

• Wyjmij roślinę z doniczki - chwyć ją tuż przy ziemi i delikatnie obróć pojemnik. Czasem trzeba lekko postukać albo ścisnąć ścianki, żeby całość "puściła".
• Oczyść bryłę korzeniową - strząśnij nadmiar starej ziemi i obejrzyj korzenie. Jeśli są zgniłe (ciemne, miękkie i śliskie), trzeba je usunąć. Nie bój się delikatnego przycinania - rośliny sobie z tym radzą.
• Na dno nowej doniczki wsyp warstwę drenażu, potem trochę świeżej ziemi.
• Umieść roślinę na środku doniczki i zasyp resztą ziemi, lekko ją ugniatając. Roślina powinna być osadzona na tej samej głębokości, co wcześniej.
• Podlej nową doniczkę umiarkowaną ilością wody. Nie przesadzaj - ziemia i tak jest wilgotna z worka.
• Odczekaj z nawożeniem - daj roślinie kilka tygodni na regenerację. Przesadzanie to dla niej stres, nawet jeśli wygląda niewinnie.

 

Co po przesadzeniu? Czy roślina może zachorować?

Zdarza się, że kilka dni po przesadzeniu liście więdną, zielenieją mniej intensywnie albo opadają. To normalna reakcja na zmianę. Roślina potrzebuje czasu, żeby przyzwyczaić się do nowego podłoża i odbudować drobne uszkodzenia korzeni.

W tym czasie:

• nie przestawiaj jej z miejsca na miejsce,
• unikaj bezpośredniego słońca,
• nie pryskaj liści wodą,
• nie nawoź - nawet jeśli wydaje Ci się, że "przydałoby się coś wspomagającego".

W Japonii istnieje tradycja "rozmawiania z roślinami" po przesadzeniu. Nie ma na to naukowych dowodów, ale niektórzy ogrodnicy uznają, że to pomaga. A nawet jeśli nie działa, to na pewno relaksuje.

 

Roślina w nowym domu

Gdy roślina przetrwa pierwsze dwa-trzy tygodnie po przesadzeniu i zacznie wypuszczać nowe liście, możesz być spokojny. Udało się. Teraz wystarczy ją podlewać zgodnie z potrzebami, delikatnie nawozić co kilka tygodni i ... obserwować. Rośliny naprawdę mówią do nas swoimi liśćmi - trzeba tylko nauczyć się ich słuchać.

W przyszłości pamiętaj, żeby nie przesadzać ich "na zapas". Nie każda roślina lubi częste zmiany. Zbyt częste przesadzanie może przynieść więcej szkody niż pożytku. Lepiej obserwować objawy i działać wtedy, gdy naprawdę trzeba.

Nie każdy ma balkon, ogródek czy choćby porządny stół, który da się łatwo wyczyścić. Co wtedy? Można sobie poradzić także w warunkach "mini". Przesadzanie kwiatów da się ogarnąć nawet w kawalerce. Wystarczy trochę organizacji.

Rozłóż gazetę, stary obrus lub dużą torbę foliową na podłodze lub stole. Jeśli boisz się, że ziemia będzie się sypać wszędzie dookoła, przygotuj sobie miskę lub skrzynkę. Wsadzasz doniczkę do środka, ziemia nie ucieka na boki. Po wszystkim można ją łatwo zgarnąć i wyrzucić.

Ziemię warto mieć w wiadrze lub dużej misce. Łatwiej ją nabierać łopatką albo rękami bez rozsypywania. Nie bój się też ubrać czegoś, co może się pobrudzić - przesadzanie to nie jest zadanie dla białej koszuli.

Jeśli boisz się brudu, ale chcesz rośliny przesadzić - zrób to w wannie. Po całej akcji wystarczy spłukać resztki prysznicem i po sprawie.

 

Najczęstsze błędy podczas przesadzania

Mimo że przesadzanie nie jest trudne, można popełnić kilka typowych błędów. Na szczęście większości z nich da się łatwo uniknąć - wystarczy, że wiesz, czego się wystrzegać.

Zbyt duża doniczka. Może się wydawać, że lepiej od razu dać roślinie "na zapas", ale to błąd. W za dużej doniczce ziemia długo trzyma wilgoć i korzenie mogą zgnić.

Brak drenażu. Bez warstwy keramzytu (lub czegoś podobnego) woda będzie zalegać na dnie. W efekcie roślina może zacząć gnić, nawet jeśli podlewasz ją "z głową".

Przesadzanie w złym czasie. Nie każda roślina znosi przesadzanie o każdej porze roku. Najlepiej robić to, gdy roślina zaczyna intensywniej rosnąć - wtedy łatwiej znosi stres.

Zbyt mocne ubijanie ziemi. Ziemia powinna być lekko dociśnięta, ale nie ubita jak beton. Korzenie potrzebują powietrza.

Podlewanie "na zapas". Po przesadzeniu lepiej dać roślinie odpocząć. Podlej raz, lekko, a potem obserwuj, czy faktycznie potrzebuje więcej wody.

 

Co z nawozami, pożywkami i wspomagaczami?

Wiele osób ma tendencję do przesadzania ... z troską. W sensie: przesadziłem kwiat, to teraz dam mu najlepszą ziemię, super nawóz, biohumus, oprysk z alg i jeszcze może porozmawiam z nim o pogodzie.

Tymczasem - mniej znaczy więcej. Po przesadzeniu roślina jest osłabiona. Nawóz, szczególnie mineralny, może spalić jej młode korzonki. Dlatego przez pierwsze 3-4 tygodnie lepiej nic nie dodawać. Dopiero gdy zobaczysz nowe przyrosty, możesz wprowadzić delikatne nawożenie.

Najlepiej zacząć od nawozów organicznych, w płynie, dodawanych do wody. Na przykład biohumus sprawdza się u większości roślin doniczkowych. Jest łagodny, nie zasala podłoża i nie powoduje szoku.

Unikaj nawozów "do wszystkiego". Rośliny mają różne potrzeby - palmom nie wystarczą te same składniki, co paprotkom. Warto spojrzeć na etykietę i dopasować nawóz do typu rośliny, jaką masz.

Na koniec warto powiedzieć jedno: przesadzanie kwiatów może być po prostu - przyjemne. To moment, gdy skupiasz się tylko na jednej rzeczy. Nie scrollujesz, nie odbierasz telefonów, nie analizujesz tabelek. Tylko Ty, roślina i zapach świeżej ziemi.

Dla wielu osób to prawdziwy rytuał. Przesadzają zawsze o tej samej porze roku, mają swoją "roboczą bluzę" i ulubioną muzykę w tle. Taka prosta czynność może przynieść więcej spokoju niż niejeden spokojny wieczór.